معرفی فوفل و خواص و عوارض آن

به فارسی نخل هندی، پوپل و فوفل و در کتب طب سنتی فوفل آمده است.

درختی است زیبا، بلند شبیه نخل، تنه آن باریک و دراز و برگ های آن پهن بزرگ، مرکب پری و مجتمع به طور گروهی در انتهای ساقه درخت ظاهر می شود. از میوه آن ماده کاشو را به دست می آورند. کاشو ماده قابض مقوی معده و محرک است که از چوب یک نوع آکاسیا گرفته می شود.

میوه فوفل در ابعاد یک تخم مرغ می باشد، مادام که نارس است رنگ پوست خارجی آن سفید ولی پس از رسیدن رنگ آن زرد نارنجی می شود. در داخل میوه فوفل یک عدد دانه بیضی شکل که درازای آن در حدود 2 سانتیمتر است قرار دارد که رنگ غشای نازک آن قهوه ای است. طعم دانه تلخ و قابض و بویی شبیه بوی پنیر دارد.

از دانه درخت فوفل مخلوط با اجزای دیگر برای تهیه ماستیک یا سقزی به نام بتل استفاده می شود. بتل ماده است که جویدن آن موجب ازدیاد ترشح بزاق می شود. درخت فوفل بومی مناطق حاره آسیا از جمله هند و مالزی و سیلان و فرموز و جنوب چین می باشد و در ایران تا به حال دیده نشده است.

ترکیبات شیمیایی فوفل

از نظر ترکیبات شیمیایی در گیاه فوفل مواد ایزوگووسین، کولین، آلکالوئیدهای آرکائین، آرکائیدین، آرکولین و گوواسین وجود دارد. در میوه آن آلفا کاتچین و در دانه آن آرکودین و آرکاتین یافت می شود. آرکولین در قورباغه و موش ایجاد تشنج می نماید. آرکولین اثری شبیه به اثر نیکوتین دارد در دانه فوفل حدود 15 درصد تانن، حدود 14 درصد مواد چرب، کمی قند ساکاروز، مانان و گالاکتان و … وجود دارد.

خواص فوفل را بدانیم

دانه فوفل در ترکیب سقز بتل را به عنوان سقزی بزاق آور مردم تمام مناطق خاور دور از هند تا جنوب چین و گینه می جویند. تقریبا قسمت اعظم اعضای درخت فوفل از جمله دانه، پوست دانه، شاخه های جوان، جوانه ها و برگ ها و تا حدودی ریشه درخت فوفل در طب سنتی مصارف دارویی دارد.

در چین تقریبا از 1400 سال قبل دانه فوفل به عنوان داروی موثر ضد کرم بر ضد کرم نواری تجویز می شده و مفید بوده است و تحقیقات جدید این خاصیت را کاملا تایید کرده است. دوز 30 گرم آرد دانه در تنقیه غیر سمی است و هر وقت از سایر داروها برای معالجه مایوس شدید با اطمینان از این دارو استفاده کنید و یک تنقیه از جوشانده دانه فوفل برای از جا کندن سر انگل کرم نواری از روده کولون کاملا موثر است.

کولون یا قولون به قسمتی از روده بزرگ که بین روده کور و راست روده واقع است گفته می شود که بیشتر محل چسبیدن این انگل است. مقدار آلکالوئیدهای دانه فوفل بر حسب اینکه دانه تازه یا خشک باشد و همچنین بر حسب مناطق مختلف کشت درخت متفاوت است.

برای تنقیه دانه فوفل در حدود 40 دانه فوفل را در 300 سانتیمتر مکعب آب به مدت نیم ساعت می جوشانند تا مقدار آن به 120 سانتیمتر مکعب برسد و آن را خنک کرده و قبل از صبحانه ناشتا یک تنقیه روده اثنی عشری بنمایند. کاملا برای کشتن و اخراج انگل ها موثر است.

خواص مهم دانه فوفل:

• دانه فوفل مقوی است
• به هاضمه کمک می کند
• قابض است
• ضد مالاریا و تب های نوبه ای است
• پاک کننده چرک است
• مردمک چشم را منقبض و کوچک می نماید
• ضد سرفه است
• قاعده آور است
• ترشح بزاق را افزایش می دهد.

از دانه فوفل به عنوان جزیی از ترکیب قرص های ضد اسهال و برای معالجه استسقا و لومباگو و نزله های برونشیتی استفاده می شود و ضمنا برای رفع ناراحتی های ناشی از اختلال در سیستم ترشح ادرار نیز مفید است.

دیگر خواص دانه فوفل

از پوست میوه فوفل برای معالجه استسقا و آفتاب زدگی و بیماری بری بری که ناشی از کمبود ویتامین ب 1 است استفاده می شود. در هند و چین از دانه فوفل به عنوان ملین و مدر استفاده می شود. در گینه جدید غشای نازک دانه فوفل را پس از گرم کردن بین انگشتان فشار داده و برای تسکین خارش به مواضع می مالند. اسانس معطری که از برگ های درخت فوفل با تقطیر گرفته می شود برای معالجه ناراحتی های نزله ای بسیار مفید و موثر است و به عنوان یک ماده ضد عفونی برای رفع ورم گلو و حنجره و لوله های برونشیت مفید است و به علاوه غرغره آن و بخور آن برای دیفتری موثر و مفید است.

جوانه های خام فوفل را نیز عده ای به عنوان کرم کش به اطفال می دهند ولی آنچه که در مدارک علمی معتبر آمده است، جوانه های خام انتهایی را اگر به بچه ها بدهند برای کشتن انگل روده موثر است و اما در کتب طب سنتی ایرانی آمده است که فوفل از نظر طبیعت سرد و خشک است.

خواص فوفل از زبان ابوعلی سینا

حکیم بوعلی سینا آن را خیلی سرد می داند، در مورد خواص آن معتقدند که قابض است و اعصاب را برای جوش ها و بیماری های گرم دهان، سستی دندان ها و لثه ها و خونریزی لثه مفید است.

درد پهلو را رفع می کند، مقوی معده است و اسهال را بند می آورد. ترشح عرق را کاهش می دهد و دردهای گرم را تسکین می دهد.

اگر 8 گرم از دانه نوع سرخ رنگ آن خورده شود مسهل خوبی است، مدر است و قاعده آور، معمول است که دانه ها را در آب جوش می دهند و صاف کرده و می خورند. برای اشخاصی که سنگ کلیه و مثانه دارند مضر است.

سینه را خشونت می دهد و برای رفع این مضرات باید با کتیرا خورده شود. مقدار خوراک آن به طور معمول تا 4 گرم است. جویدن فوفل برای خوشبویی دهان و تسکین حرارت دهان و تقویت لثه و دندان ها نافع است. مزمزه دم کرده آن نیز این خواص را دارد.

فوفل باید کاملا رسیده مصرف شود و اگر دانه نارس آن خورده شود سرگیجه و خفقان عارض می شود و در این قبیل باید با آب سرد خورده و از راه دهان در گوش ها هوا دمید.

منبع: عطارک

** هشدار

“مصرف هر آنچه در این مطلب معرفی شد و هر نوع گیاه دیگر، تنها با تجویز متخصص طب سنتی و گیاهان دارویی آزاد است و هرگز نباید به‌صورت خودسر از آنها استفاده کنید.”

“مطالب این بخش صرفا جنبه اطلاع رسانی دارد. آموزشگاه جوانه سبز هیچگونه درمان و مسئولیتی در قبال استفاده نادرست و بدون تحقیق و نظر پزشک از موارد نوشته شده را ندارد.”